उद्दिष्टे आणि कार्ये
उद्दिष्टे
- सर्वसमावेशक विकास: ग्रामीण भागातील सर्व घटकांना विकासाच्या प्रवाहात आणणे.
- सामाजिक समावेश आणि कल्याण: अनुसूचित जाती-जमाती, अल्पसंख्याक, महिला, बालक, दिव्यांग, ज्येष्ठ नागरिक यांच्यासाठी विशेष योजना.
- पर्यावरणपूरक आणि शाश्वत विकास: जलसंधारण, हरित ऊर्जा, पर्यावरण रक्षण यावर भर.
- स्थानिक गरजांनुसार सेवा वितरण: गावागावातील समस्यांनुसार अनुकूल योजना तयार करणे आणि अंमलबजावणी.
- तंत्रज्ञानाचा उपयोग: ई-गव्हर्नन्स, डिजिटल सेवा, ऑनलाईन सुविधा इत्यादींचा प्रभावी वापर.
प्रमुख कार्ये
शिक्षण क्षेत्रात
- जिल्हा परिषद शाळांची स्थापना, देखभाल आणि गुणवत्ता सुधारणे
- डिजिटल क्लासरूम, ई-लर्निंग सुविधा
- विद्यार्थ्यांसाठी मोफत पुस्तकं, युनिफॉर्म, पोषण आहार
- ग्रंथालये, विज्ञान प्रयोगशाळा आणि अभ्यासिका उभारणी
आरोग्य सेवा
- प्राथमिक आरोग्य केंद्रे व उपकेंद्रे संचालन
- माता-बाल संगोपन योजना, लसीकरण, पोषण आहार
- साथीच्या रोगांवर नियंत्रण, आरोग्य शिबिरे
- विशेष आरोग्य मोहीमा – क्षयरोग, मलेरिया, एचआयव्ही जागरूकता
पायाभूत सुविधा विकास
- रस्ते, पूल, इमारती, गट नळ योजना
- शुद्ध पाणी पुरवठा आणि सांडपाणी व्यवस्थापन
- ग्रामीण वीजिकरण, सौर ऊर्जा प्रकल्प
- स्वच्छ भारत मिशन अंतर्गत शौचालये बांधणी
शेती व ग्रामीण अर्थव्यवस्था
- शेतकऱ्यांना बी-बियाणे, खते, औषधे व कृषी मार्गदर्शन
- सेंद्रिय शेती, जलसंधारण, नवीन तंत्रज्ञानाचा प्रचार
- शेततळ्यांची निर्मिती, बचत गटांसोबत कृषी प्रक्रिया उद्योग
महिला व बालकल्याण
- अंगणवाडी केंद्रांचे संचालन, किशोरी विकास योजना
- महिला बचत गटांना प्रशिक्षण व कर्ज सुविधा
- महिला सक्षमीकरणासाठी व्यवसायिक प्रशिक्षण
- बालहक्क संरक्षण व बालस्नेही ग्रामपंचायती
औद्योगिक व रोजगार निर्मिती
- ग्रामीण युवकांसाठी कौशल्य विकास व प्रशिक्षण
- सूक्ष्म, लघु व मध्यम उद्योगांना प्रोत्साहन
- स्थानिक उत्पादकता वाढवण्यासाठी मार्केट लिंकिंग
- रोजगार हमी योजना अंतर्गत रोजगार उपलब्ध करणे
ग्रामपंचायत सक्षमीकरण
- पंचायतींसाठी प्रशिक्षण, लेखा परीक्षण
- ग्रामसभा सशक्तीकरण, सहभागात्मक योजना प्रक्रिया
- लोकशाही मूल्यांचा प्रचार व लोकसहभाग वाढवणे
- योजनांचे सोशल ऑडिट व नागरिक चार्टर
विशेष गटांसाठी योजना
- अनुसूचित जाती/जमातींसाठी वस्ती सुधारणा योजना
- आदिवासी विकासासाठी आराखडा
- दिव्यांगांसाठी शिक्षण, आरोग्य व रोजगार योजना
- ज्येष्ठ नागरिकांसाठी आरोग्य तपासणी व निवास सुविधा
प्रशासनिक जबाबदाऱ्या
- तालुकास्तरावर गटविकास अधिकाऱ्यांमार्फत विकास कामांची अंमलबजावणी
- विभागनिहाय अधिकारी: आरोग्य, शिक्षण, बांधकाम, जलसंधारण, इ.
- राज्य शासनाच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार नियमित सर्वेक्षण, अहवाल व माहिती संकलन
जिल्हा परिषद लातूर ही केवळ प्रशासनाची यंत्रणा नसून, ती ग्रामीण जनतेचा विश्वासू साथीदार आहे. समाजाच्या सर्व घटकांचा सहभाग घेऊन, तांत्रिक नवाचाराच्या माध्यमातून आणि मानवी दृष्टिकोन राखून ही संस्था “समृद्ध लातूर” घडवण्याच्या दिशेने कार्यरत आहे.